Zending in schuivende contexten

Een jongen als Moisés vertegenwoordigt de realiteit waar de Presbyteriaanse kerk in Peru mee te dealen heeft. Peru is een land van contrasten, met grote verschillen in klimaat, tussen stad en platteland, tussen armoede en rijkdom, kansen en beperkingen. De stad Chiclayo verenigt veel van deze uitersten. De stad ligt in de woestijn, maar veel inwoners komen uit de bergen of het oerwoud, velen vaak straatarm. Maar de stad biedt voor hen ook kansen voor een beter inkomen, ziekenhuizen en scholing voor de kinderen. Het is een cultuur in transitie, van traditioneel naar modern. Jongeren die een beetje kansen krijgen, zijn al snel hoger opgeleid dan hun ouders en kunnen met traditionele overtuigingen niet meer zo goed uit de voeten.

De Presbyteriaanse Kerk in Peru worstelt met deze spanning. De kerk is gesticht door de Schotse en Amerikaanse zending, laat sloot ook de GZB zich aan. De meeste kerken werden gesticht onder de armere lagen van de bevolking, op het platteland. Veel kerkleiders hebben niet de kansen gehad om te studeren, maar hun kinderen vaak wel. Ze geven het geloof door aan hun kinderen, maar zijn niet altijd in staat dit op een gedegen manier te verwoorden. Veel jongeren worstelen daarmee op het moment dat ze gaan studeren in de stad en via moderne media kennis maken met nieuwe werelden.Het geloof is niet meer vanzelfsprekend, maar wordt bevraagd. Er is zowel voor jongeren als ouderen behoefte aan relevant, praktisch onderwijs met theologische diepgang. En hoewel de protestantse theologie een rijke schatkamer is, heeft de kerk moeite om die voor nieuwe generaties te ontsluiten.

We voelden ons geroepen om de vreugde van het Evangelie uit te dragen in de kerk van Peru en daarbuiten. We kregen als opdracht mee om plaatselijke pastores te ondersteunen, te helpen met een kerkplanting in Chiclayo en het landelijke kerkbestuur te adviseren. De eerste jaren begonnen we dicht bij huis. Samen met een Peruaanse pastor hielpen we mee aan het stichten van een nieuwe gemeente in Chiclayo. Kerkplanting is geen gemakkelijk werk; het lijkt meer op een typisch Peruaanse weg, vol kuilen en hobbels. We hebben gebeden en gezocht om gemotiveerde mensen die mee zouden doen, om een juiste locatie voor de gemeente, om groei in geloofsleven en groei van de groep. Soms hadden we gemotiveerde mensen, maar geen locatie. Of we vonden een lokaal, maar ontstonden er wrijvingen en haakten er mensen af. En afgelopen jaar sloeg de coronacrisis toe... In dit alles zochten we naar een duidelijke vertolking van het Evangelie, maar kwamen tot de ontdekking dat we zelf nog zo veel van het Evangelie moeten leren. Ons optimisme, ons vertrouwen, geduld en liefde is meermaals op de proef gesteld. Niet zelden komen dan ook de donkere kanten van jezelf aan het licht.

Gelukkig heeft God ons goede mensen op ons pad gebracht. Via een conferentie in Mexico leerden we Peruanen kennen die ook bezig waren met kerkplanting. Ze waren aangesloten bij het netwerk van Redeemer City to City (bekend van Tim Keller). City to City ondersteunt kerkplanters over de hele wereld en stond op het punt dat ook in Peru te gaan doen. Matthijs deed mee in de kerkplanterstraining van City to City en deed later ook de cursus tot trainer en coach. Samen met het landelijke bestuur van de kerk ontwikkelden we vervolgens een kerkplanterstraining, aangepast aan de Peruaanse realiteit. Kerkplanting dwingt namelijk om na te denken over de context waarin we leven en hoe het Evangelie daarbinnen vertolkt moet worden. Daarnaast ontwikkelden we met de Onderwijscommissie van de landelijke kerk een nieuw cursusaanbod voor predikanten, ambtsdragers en andere leiders in de kerk. Uitgangspunt is het opnieuw ontdekken van het Evangelie en hoe we het Evangelie kunnen toepassen op de uitdagingen waar de kerk voor staat. Belangrijke uitdagingen voor dit moment zijn bijvoorbeeld het diaconaat en gezond leiderschap. Aanvankelijk leek de coronacrisis het werk lam te leggen, maar het tegendeel bleek waar. Door de strenge lockdown zochten veel meer mensen naar digitale mogelijkheden. Met minder kosten bereikten we veel meer mensen dan verwacht. Wel blijft er een uitdaging, omdat er zich een nieuwe scheidslijn voordoet in Peru: tussen de conectados en de no conectados. Toegang tot internet maakt tegenwoordig het verschil!

Zo blijft het voortdurend de uitdaging in Peru (en in Nederland niet minder natuurlijk!) om verbindingen te blijven leggen met het Evangelie. Zodat jongeren als Moisés een plek vinden waar ze terecht kunnen met hun kritische vragen en zich verder kunnen ontwikkelen. Bid gerust mee dat nieuwe generaties, zowel in Peru als in Nederland, de kracht van het Evangelie leren ontdekken voor hun eigen leven!