Tegendraads trouw

Als kinderen van onze tijd beoordelen we, al dan niet bewust, verschillende aspecten om met een kerk mee te leven. Neem bijvoorbeeld de zondagse eredienst: we wegen inhoud en vorm van de prediking, al dan niet een gedragen sfeer, het charisma van een voorganger, het orgelspel of de muziekgroep, psalmen, gezangen en andere liederen. Sporadisch hoor ik over een theologische weging waarom men wel of niet mee wil leven met een gemeente.

Groep gelijkgestemden

De keuze voor een gemeente lijkt voor velen een zaak van welgevallen te zijn. Of je het nu waardeert of niet, feit is dat de kerk een keuze is geworden. Over de hele linie van kerken en denominaties is het van hetzelfde laken een pak. Past een gemeente minder bij jou, dan kun je je altijd aansluiten bij een andere (wijk)gemeente of zelfs bij een andere denominatie. En de relativistische zinsnede: ‘Ach, het gaat er toch om dat iemand Jezus leert kennen…,’ slaat elk inhoudelijk gesprek over dit onderwerp plat. Einde gesprek – en ieder zoekt zijn of haar eigen clubje. Het gevolg is dat we op zondag met gelijkgestemden in de kerk zitten. Ondanks grootse visies over ‘kerk-zijn in de wijk’ en ‘uitreiken naar de omgeving van de kerk’ is de wijkgemeente een groep van gelijkgestemden geworden die slechts op zondag aanwaaien.

Te weinig

Veelvuldig kom ik in aanraking met kwetsbare gemeenten waar de keuze voor een gemeente niet bestaat. Geeneens zover weg is de keuze erg eenvoudig: óf je bent opgenomen in de plaatselijke gemeente van Christus, óf niet. Betrokken, dankbaar zet men de schouders eronder. Of anders gezegd: weet men zich geroepen om te dienen in de gemeente van Christus die er lokaal is.

Soms gebeurt dit in kleine groepen bij iemand thuis, soms gaat het om een grotere groep op een bepaalde locatie in een meer formele ‘kerk-setting’. Hier zijn het vijf mensen in een woonkamer, daar 25 in een lobby van een hotel. Als ‘levende stenen’ zijn ze betrokken bij de lokale kerk. Samen zoeken, samen dienen ze. Intussen draait de predikant overuren, omdat hij naast zijn herderschap allerlei andere taken in de gemeente uitvoert en ook nog een baan heeft om wat inkomen te genereren. Over roeping en toewijding gesproken.

Natuurlijk sluit men zich aan bij de dichtstbijzijnde gemeente. Uiteraard zorgen gemeenteleden voor elkaar en reikt men, hoe lastig ook, uit naar de omgeving, samen zoekend en samen levend van Zijn genade. ‘Slechts’ één kerkje in een grote stad, ‘slechts’ 25 mensen… De keuze is niet reuze, maar precies dát is wat mij betreft een grote zegen.

Deze kleine, kwetsbare, en in de marge opererende kerken, met te weinig middelen, te weinig handen, eigenlijk te weinig van alles, hebben één belangrijk kenmerk waarvan ik kan leren: trouw.

Trouw

De uitdagingen waar de (wereld)kerk voor staat zijn groots. Toch leer ik telkens weer van kerken die amper het hoofd boven water kunnen houden: God Zelf is trouw en roept ook mij op om trouw te zijn. We zien Zijn trouw in Centraal-Azië, in Oost-Europa, in landen om ons heen. Er zijn allerlei plekken waar op heel verschillende manieren gemeenten samenkomen en leven van Gods trouw.

Want goedertieren is de HEER;
Zijn goedheid eindigt nimmermeer;
Zijn trouw en waarheid houdt haar kracht.
Tot in het laatste nageslacht.

Gelukkig maar dat Psalm 100 in m’n hart gegrift staat. Dat helpt om in deze tijd tegendraads trouw te zijn. Ook dát is een keuze.

Dit artikel is door onze regiocoördinator Rik Lubbers geschreven voor de Waarheidsvriend, en gepubliceerd op 4 april 2024.