Geroepen om te dienen: Missionair werk in Bulgarije

Hoewel in Bulgarije op papier 70% van de bevolking (Bulgaars-Orthodox) christen is, is het land in de praktijk veel meer geseculariseerd dan Nederland. Christelijk onderwijs op scholen bestaat niet, er zijn geen christelijke politieke partijen en weinig christelijke organisaties en instellingen. Veel mensen komen hooguit met feestdagen of voor een bruiloft in de kerk. Sommigen steken een kaarsje aan, zijn even stil of ervaren kort iets van de Orthodoxe liturgie.

Kerkbezoek in Bulgarije vs. Nederland

Als ik vertel dat er in mijn thuisgemeente Veenendaal twee keer per zondag een paar honderd mensen naar de dienst komen (en in heel Veenendaal duizenden), zijn mensen hier verbaasd. In onze gemeente in Varna vindt men 60-80 mensen al een goede opkomst. Misschien helpt dat ook juist het missionaire bewustzijn. Iedereen is omgeven door mensen die geen christen zijn en iedereen vindt het jammer dat de kerk niet vol is. Veel gemeenteleden dragen hun geloof daarom uit in hun omgeving. Alleen al het feit dat je op zondagochtend niet meedoet aan andere activiteiten, maar naar de kerk gaat, is een getuigenis op zich en een goede manier om in gesprek te komen over het geloof.

Kleine initiatieven, grote impact

Doordat de gemeente zo klein is en degenen die komen vaak of op leeftijd zijn of meer dan fulltime werken, zijn er niet veel mogelijkheden voor grote missionaire initiatieven. Maar dat is geen reden om bij de pakken neer te zitten. Juist het kleine missionaire werk, mensen die in hun eigen netwerk door woord en daad laten zien dat ze christen zijn, heeft minstens net zo veel impact. Zo groeit de gemeente toch, al gaat het vaak maar om kleine aantallen. Maar de vreugde is er niet minder om!

Opofferingen van predikanten

Wat geef je op? IT-specialist, jurist, ingenieur, financieel deskundige, bouwkundige in Duitsland... Alle predikanten in de Methodistenkerk hebben een goedbetaalde baan en carrière opgegeven, na ook nog eens jarenlang parttime theologie te hebben moeten studeren naast hun werk. Predikant is hier een baan met weinig status en een schrikbarend laag salaris. Daarnaast moeten ze vaak verhuizen uit hun vertrouwde omgeving, honderden kilometers van familie en vrienden vandaan (en dat in een cultuur waar het draait om familie en relaties). Niet alleen moeilijk voor hen, maar ook voor hun gezinnen. De reden voor deze onlogische stap: zich door God geroepen weten. Het was en is niet altijd makkelijk, soms verzuchten ze ook wel eens dat ze een goedbetaalde baan met meer vrije tijd hadden kunnen hebben. Door het grote gebrek aan predikanten dragen ze vaak ook nog eens de zorg voor vacante gemeenten in de zeer wijde regio. Maar toch willen ze niet terug naar hun oude vak. Ondanks alles wat er op hen en hun gezinnen afkomt, ervaren ze Gods zorg en zegen en dat geeft de kracht om door te gaan.

Het werk van predikanten is hier iets anders dan in Nederland. En dat maakt het ook niet makkelijker. Naast de gebruikelijke taken zijn ze namelijk ook nog koster en kerkrentmeester. Lekkage in het kerkgebouw: de dominee lost het op! Activiteiten in de kerk: de dominee is er als eerste om alles klaar te zetten en koffie te schenken en vertrekt als laatste nadat hij opgeruimd heeft en de afwas gedaan. Soms helpen gemeenteleden gelukkig mee, maar uiteindelijk verwacht men toch dat de predikant ervoor zorgt dat alles goed verloopt. In sommige plaatsen, zoals in Varna, is de pastorie ook nog eens in het kerkgebouw, dus aan privacy moet je ook niet te veel hechten.

Indrukwekkende toewijding

Hoe langer ik hier woon en werk, hoe meer ik onder de indruk ben en geraakt word door de toewijding van de predikanten hier: hun liefde voor God en de kerk, hun roeping waarvoor ze zoveel opgegeven hebben. “Ga, iedereen is geroepen”: op je eigen plek, maar de GZB zoekt ook mensen die zendingswerker willen worden. Het kan een hele stap zijn om los te laten wat je hebt, om je familie en vertrouwde omgeving te moeten verlaten. Om misschien een goede baan te moeten opzeggen. Ook voor de predikanten hier was het een hele stap en soms is het nog steeds moeilijk, maar toch mogen ze met vreugde hun werk in de kerk doen. Dus: denk erover na, bid ervoor. En laten we in de gemeenten bidden dat er mensen geroepen worden om de zending in te gaan en degenen die zich geroepen weten daarbij te ondersteunen. “De velden zijn wit om te oogsten...”