Mark en Corine Godeschalk
Een week geen stroom
Een week geen stroom...
Op zich geen probleem, als de zon maar schijnt.
Toen we in Lolwa woonden, konden we geen gebruik maken van een elektriciteitsnet, want dat was er niet. Daarom hadden we daar thuis een solar-systeem, dat is een systeem waarmee je door middel van zonne-energie je huis van stroom voorziet. Zonnepanelen op het dak maken van het zonlicht stroom, dat wordt opgeslagen in grote batterijenen een inverter zet het voltage van de batterijen (12V) om in de gebruikelijke 230V, waarna je de stroom dus als gewoonlijk kunt gebruiken; via stopcontacten en lichtknopjes. Een andere manier om op een afgelegen plek stroom op te wekken is via een generator (aggregaat). Die werkt op brandstof (benzine of diesel). Een generator werd bijvoorbeeld gebruikt tijdens activiteiten zoals de kerkdienst. En zonne-energie was meer voor mensen thuis, om een lampje te laten branden of een telefoon op te laden. Ons solar-systeem was een paar maten groter dan van de meesten. Wij konden zelfs een koelkast, een broodbakmachine, een wasmachine, en een waterpomp gebruiken (ok, niet allemaal tegelijk), en dan hadden we nog overcapaciteit om een dag zonder zon te overbruggen.
''Laatst hadden we een hele week geen stroom. Als dan de stroom na zo'n lange tijd weer terugkomt, hoor je gejuich in de buurt.''
Nu we in Bunia wonen, hebben we stadsstroom. Een hele vooruitgang, zou je denken. Maar eigenlijk hebben we hier ook een solar-systeem, slechts een beetje kleiner qua capaciteit dan dat we in Lolwa hadden. De stadsstroom is namelijk erg onbetrouwbaar. Soms is er alleen 's nachts stroom en overdag niet. Andere keren komt de stroom juist overdag voor een paar uur terug. En laatst hadden we een hele week geen stroom. Als dan de stroom na zo'n lange tijd weer terugkomt, hoor je gejuich in de buurt! Ook de kwaliteit van de stadsstroom laat vaak te wensen over. Het isvaak 160 tot 180 Volt en als je dan ‘veel’ stroom gebruikt (meer dan 1 Ampère), dipt het voltage nog verder.
We gebruiken de stadsstroom om onze solar-batterijen op te laden, en voor de boiler en waterkoker. Dus als er lange tijd geen stroom is, dan komt er geen warm water uit de kraan. Dan warmen we water op op houtskool of op het gasfornuis. Gelukkig komt dat niet heel vaak voor. De stadsstroom wordt opgewekt door waterturbines. Heel groene stroom dus! Die waterturbines stammen echter nog uit de tijd van de Belgen (die vertrokken hier in 1960), en er werkt er nog maar een van de vier, en ook niet eens meer op honderd procent. Daarbij moet je bedenken dat Bunia een van de snelst groeiende steden ter wereld is en naar schatting zo'n 900.000 inwoners heeft. De vraag naar elektriciteit zal dus alleen maar toenemen. We zijn benieuwd hoe dat zich verder zal ontwikkelen!
Een grappige anekdote in het kader van stroom is hoe we erachter kwamen dat de buren onze stroom aftapten. Op een avond gaf onze inverter “low battery” aan. Heel raar, want er was best wel wat zon geweest. Het was alsof er ergens heel veel stroom weglekte. Een voor een zetten we de stoppen om, om te kijken op welke groep het zat: de groep van de buitenverlichting. Maar we konden niks raars vinden bij onze buitenverlichting. Tot Mark op het idee kwam om eens over de muur te kijken. Een van ons zette de stop uit en na vijf tellen weer aan en de ander keek op een ladder naar het huis van de buren. En ja hoor: het licht van de buren ging uit en na vijf tellen weer aan! Betrapt. Voor straf zetten we de stop van de buitenverlichting die avond uit. En de volgende ochtend toog Mark naar de buren. Geheel tegen de verwachting in werd hij hartelijk ontvangen en werden er veel excuses gemaakt. We hebben ze inmiddels een 1 Ampère-stop gegeven, zodat ze ’s avonds wel licht hebben voor hun studerende kinderen, maar niet meer met een strijkijzer onze batterijen kunnen leegtrekken.
Dus vooralsnog werkt het prima, onze combinatie van zonne-energie en waterkracht-stadsstroom. En, oh ja, als er dus een week geen stadsstroom is en de zon schijnt ook niet voldoende: dan hebben we nog een generator. Benzine erin, aanzwengelen en lekker in de herrie zitten.Tja, dat is dan niet zo groen. Maar dan hebben we wel weer licht in huis en bederft de koelkastinhoud niet!
Over Mark en Corine
Mark en Corine Godeschalk wonen en werken in de Democratische Republiek Congo. Ze wonen hier samen met hun kinderen Thijmen, Aron en Aimée. Mark is tropenarts en ondersteunt het medisch bureau en de verschillende klinieken van de Communauté Emmanuel. Corine is biomedisch ingenieur en werkt als projectcoördinator voor de Communauté Emmanuel.