ABCD

We zijn vaak geneigd om te kijken naar alles wat ontbreekt. Dat geldt voor ons eigen leven, maar helemaal als we naar een ander land gaan. En dat zorgt ervoor dat als we mensen willen helpen in hun ontwikkeling, dat we al snel de tekorten willen aanvullen: spullen brengen en uitdelen. In de vorige blogs hebben we al gezien dat dat niet de juiste manier is. Maar hoe dan wel?

Een bekende methode is de ABCD-methode. ABCD staat voor Asset Based Community Development. Oftewel: ontwikkeling van de community die gebaseerd is op de middelen die lokaal voorhanden zijn. Dit is een Bijbelse methode. Toen de tabernakel werd gebouwd, werd elke Israëliet opgeroepen om te brengen wat ze hadden (Exodus 35): goud, zilver, brons, stoffen, geitenhaar, dierenhuiden of leer, hout, olijfolie, etc. Het mooie is dat iedereen hieraan kon bijdragen, of ze nu rijk waren of arm. Want ik kan me zo voorstellen dat niet iedereen goud of zilver had, maar geitenhaar was ook nodig. Dat is al een stuk makkelijker. En ook Jezus zelf vraagt om de watervaten te vullen voor Hij het verandert in wijn (Johannes 2:7) en om het brood en de vissen voor hij het deelt en vermenigvuldigt (o.a. Lukas 9:13).

Wat heb je wel? Om die vraag draait het bij de ABCD. Dat is dezelfde vraag als die Elisa stelt aan de weduwe in 2 Koningen 4. Dit verhaal is voor veel mensen een herkenbaar verhaal. Als we vragen wie de weduwe is, zeggen ze “wij”. De weduwe antwoordt: “Ik heb niets, behalve een kruikje olie”. In Rwanda zullen mensen in eerste instantie vaak zeggen: “Ik heb niets.” Ze hebben het ‘kruikje olie’ wel, maar noemen het niet. En vaak zien ze het ook niet eens. Binnen het CCD-programma kijken we dan ook naar wat we hebben. Resources noemen we dat. Een woord wat zich lastig laat vertalen, maar vertaald kan worden met bronnen, middelen, grondstoffen.

Er zijn verschillende soorten resources

In een gesprek bespreken we deze vormen van resources. Meestal denken mensen bij resources alleen aan geld. En daar is altijd een tekort aan. Maar vaak hebben mensen wel een stukje land, wat dieren en een huisje. En dan vragen we ook aan hen: welke resources hebben jullie lokaal beschikbaar? Welke zijn er al? En hoe kunnen de resources kunnen worden ingezet om de problemen op te lossen? En vooral, hoe kunnen we dit samen doen? Want als we onze resources delen, vermenigvuldigt het. Net zoals het brood en de vis vermenigvuldigden toen Jezus begon met delen.

Dit klinkt misschien nog een beetje abstract. Maar laten we het eens bekijken aan de hand van het verhaal van de weduwe uit 2 Koningen 4. De weduwe had verschillende resources tot haar beschikking, meer dan alleen het kruikje olie. Ze had ook Elisa als informatiebron, ze had haar zoons die haar hielpen, de kruikjes die ze leende van de buren en haar huis.

Hoe kunnen we dit vertalen naar ons eigen leven? Hier in Rwanda geldt in elk geval dat mensen bijvoorbeeld geen geld hebben, waardoor er weinig naar elkaar wordt omgekeken. Voor hulp aan armen, mensen die ondervoed zijn etc. wordt vooral naar de rijke westerling gekeken. Die hebben geld, zij niet. Maar ze hebben bijvoorbeeld wel (honderden) kilo’s bonen. En die zijn geld waard. Dus wanneer mensen hun bonen, cassave of bananen bij elkaar brengen, dan zijn ze wel degelijk in staat om zelf verandering te brengen in hun situatie.

Dit vraagt echter een verandering van mindset. Niet alleen in Rwanda, maar ook in het westen. Want te vaak schieten we nog in de oude reflex van uitdelen. Hoe vaak zien we niet oproepjes: “Wie heeft er nog… [spullen], want ik ga naar … [een land in Afrika]. Goed bedoeld, maar vaak verwoestend voor het ABCD. Dus denk er nog eens goed over na als je zoiets van plan bent, en overleg met de mensen ter plaatse.