Elise Verschuure
Koken voor de kinderen
Voor de kinderen is het vakantie, maar voor de keukenmedewerksters van PREA niet. Deisse Fernández Leal is de hele dag al aan het schrobben en schoonmaken geweest als ik haar spreek over haar werk bij PREA.
"Ik ben niet zo'n prater hoor", vertrouwt ze me toe, terwijl we ons installeren in de eetzaal, waar rond deze tijd normaalgesproken zo'n veertig a vijftig kinderen zitten te eten. Deisse is 58 jaar oud en ze kookt al vijf jaar elke dag voor de kinderen van PREA. "Koken was eigenlijk helemaal geen hobby van me, ik kon het zelfs niet echt voordat ik hier kwam werken. Gelukkig hebben ze het me hier geleerd! We werken hier met een menu, dus ik hoef ook nooit te bedenken wat ik vandaag weer eens zal maken. Dat scheelt een heleboel."
Burgeroorlog
Koken is dus niet iets wat ze voor haar plezier doet. Maar waarom werkt ze hier dan? Haar verhaal is het verhaal van honderden Colombianen. "Mijn ouders zijn geboren in Boyaca, maar vanwege het geweld van de burgeroorlog moesten ze vluchten. Ze zijn naar Bogotá gekomen en daar zijn wij geboren. Mijn moeder was erg zwak dus van de tien kinderen die ze kreeg, zijn er maar vier in leven gebleven waarvan ik de jongste ben." Het gezin had het als eerste generatie vluchtelingen niet breed. Zeker omdat de moeder niet kon werken. "Na de basisschool ben ik secretariaat gaan studeren en heb ik op allerlei plekken gewerkt. Op een school, maar later ook in een kledingfabriek waar ik hele dagen kleding moest zomen. En nu werk ik dus al zo'n vijf jaar bij PREA."
Deisse heeft twee kinderen en woont samen met haar zus, de enige uit het gezin die nog is overgebleven - de andere twee zijn afgelopen jaren aan Covid overleden. Het werk is belangrijk voor haar, vertelt ze me. "Mijn vader heeft nooit een pensioen gehad. Hij heeft zijn hele leven doorgewerkt, tot hij is overleden. Voor mij is dit werk een manier om mijn pensioen bij elkaar te verdienen zodat ik over een paar jaar uit kan rusten en voor het eerst van mijn leven niet hoef te werken."
"Voor de kinderen bidden en hen eten geven, is het enige wat ik voor ze kan doen."
Veranderen
Hoewel ze niet eens zo van koken houdt, toch is Deisse een belangrijk figuur bij PREA. Ze is er elke dag, en met zorg maakt ze de maaltijden voor zowel de kinderen als de tutoren klaar, samen met Isbed. En dus vormt ze een stabiel onderdeel in de levens van de kinderen. Als ze hun borden leeg hebben, komen ze vaak even in de keuken dankjewel zeggen, en je merkt dat dat de koks goed doet.
"Ik werk natuurlijk niet direct met de kinderen, maar toch zie je ze opgroeien. Je ziet dat ze compleet veranderen. Bij de kleintjes van nu moet dat allemaal nog gebeuren, want ze komen uit instabiele thuissituaties met huiselijk geweld, ze zijn op school slecht in het gareel te houden, en ook hier zijn ze soms aardig lastig. Maar als het goed is gaan we dat in de komende jaren zien veranderen. Ze gaan leren om van zichzelf en van elkaar te houden." De verhalen van de kinderen raken haar, vertelt ze. "Siara, bijvoorbeeld. Haar ouders gaan scheiden, en je ziet gewoon hoe ze daaronder lijdt. Of als je hoort van een van de andere kinderen die een alcoholistische moeder heeft terwijl ze nog maar vier of vijf jaar oud is." Ze zucht, het raakt haar duidelijk. "Voor hen bidden en hen eten geven, is het enige wat ik voor ze kan doen."
Frietjes
Over naar een iets luchtiger onderwerp: wat maakt Deisse het liefst klaar in de keuken? Het antwoord is duidelijk: dat wat de kinderen het lekkerst vinden. Arroz con pollo is favoriet: rijst met kip erdoorheen, de Colombiaanse 'nasi'. "Of frietjes, natuurlijk. Dan komen ze bijna allemaal vragen of ze een tweede bord mogen."
Deisse is voor de kinderen een stabiele factor - iets wat ze zelf vermoedelijk niet zo snel zou zeggen. Ze deelt knuffels uit, geeft eten: precies de rol die een moeder of oma zou vervullen. En dat is nu juist waar deze kinderen behoefte aan hebben. Bovendien snijdt het mes aan twee kanten, want door haar werk bij PREA kan Deisse als het goed is over een aantal jaar met pensioen. Help je mee om het leven van de kinderen én van de werknemers van PREA beter te maken? Lees hier meer over het project.
Elise Verschuure is voor een jaar uitgezonden naar Colombia. Daar draait ze mee in de projecten van de lokale Presbyteriaanse kerk. Eén van die projecten is een kinderopvang voor de allerarmste kinderen uit de achterstandswijken in Bogotá. Lees meer over Elise en haar drijfveer op haar persoonlijke pagina.